Συνέντευξη: Δήμητρα Εγγλέζου
Το όνομα Σοφία Κυριάκου είναι πολύ γνωστό στον χώρο των broadcast designer/animators και τα λόγια είναι πολύ λίγα για να περιγράψουν τόσο τον επαγγελματισμό όσο και το ταλέντο της. Το βιογραφικό της πλούσιο, γεμάτο με συνεργασίες με γνωστά ονόματα εταιριών και οργανισμών στο διεθνή χώρο. Η Σοφία είναι ένας άνθρωπος απλός και μετριόφρων, και όσοι την γνωρίζουν καταλαβαίνουν πώς όταν κάποιος παντρέψει τη δημιουργικότητα με τον επαγγελματισμό το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικό.
Συνάντησα την Σοφία στο αγαπημένο της καφέ.
Αν σας ζητούσαμε να δώσετε ένα τίτλο στο επάγγελμά σας τι θα λέγατε ότι είστε; Αnimator ή γραφίστας; Ποια πιστεύετε ότι είναι η βασική διαφορά μεταξύ των δύο;
Ο τομέας μου είναι τόσο ευρύς και η αλήθεια είναι πως δεν μου πολυαρέσει να αυτοπεριορίζομαι με κάποιο συγκεκριμένο τίτλο-ταμπέλα. Είμαι Motion Designer, Animator, σχεδιάστρια κινούμενων γραφικών / Creative Director που δημιουργεί κατά κύριο λόγο τρισδιάστατα γραφικά. Αυτό, δε σημαίνει ότι αποκλείω την πιθανότητα στο μέλλον να ασχοληθώ επαγγελματικά με το συμβατικό κινηματογράφο και τον τομέα των ειδικών εφφέ.
Φυσικά, στη δουλειά ενός Σχεδιαστή κινούμενων γραφικών (motion designer) εμπερικλείεται και η δημιουργία κινουμένων σχεδίων, αλλά ένας σχεδιαστής κινουμένων σχεδίων (animator) δεν είναι πάντοτε και motion designer. Πολύ απλά, θεωρώ τον εαυτό μου ένα δημιουργικό ον με ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων και δεξιοτήτων.
Ποια στιγμή στην καριέρα σας θεωρείτε την πιο σημαντική – αυτήν που πιστεύετε σας σημάδεψε επαγγελματικά;
Παρότι εργάζομαι στη βιομηχανία του θεάματος εδώ και πολλά χρόνια, αισθάνομαι ότι η καριέρα μου κυριολεκτικά απογειώθηκε τα τελευταία τρία χρόνια. Δεν σταματώ να βάζω τα δυνατά μου και να βελτιώνομαι. Επικεντρώνομαι όλο και περισσότερο στο να τελειοποιήσω τις τρισδιάστατες δημιουργίες μου, ενώ επιμορφώνομαι συνεχώς με την εκμάθηση νέου λογισμικού όπως είναι το RealFlow,για παράδειγμα, που χρησιμοποιείται εκτεταμένα στην κινηματογραφική βιομηχανία και στη διαφήμιση.
Πρόσφατα έχετε βραβευθεί στα PromaxBDA Global Excellence Awards 2015 (Los Angeles). Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα για τον θεσμό αυτό;
Πιστεύω πως η υποψηφιότητά μου για το βραβείο PromaxBDA Global Excellence Award in New York in 2014 για το Paper Town (Χάρτινη Πολιτεία), μια δουλειά που έκανα για το BBC, και το βραβείο που έλαβα –εκ μέρους του BBC- το 2015 στο Λος Άντζελες για το επεξηγηματικό μου βίντεο που αναφέρεται στην επιστημονική έννοια των αιωρούμενων σωματιδίων 2.5 μικρογραμμαρίων, δηλ. του όρου PM2.5, όπως το λένε στ’ Αγγλικά, χωρίς αμφιβολία με καθιέρωσε στο συγκεκριμένο δημιουργικό χώρο και μου προσέδωσε αίγλη ως δημιουργό. Όπως ήταν φυσικό, το γεγονός αυτό δημιούργησε ζωηρό ενδιαφέρον για το πρόσωπό μου, αλλά με όπλισε και με το πάθος και την επιθυμία να δώσω τον καλύτερό μου εαυτό σε ό,τι κάνω. Ήταν κάτι το φανταστικό, το να χαίρω παγκόσμιας αναγνώρισης ήταν κάτι που με έκανε απεριόριστα ευτυχισμένη.
Για 17 χρόνια δουλεύατε για το BBC. Μπορείτε να μας μιλήσετε λίγο για τη δουλειά σας εκεί, πώς επηρέασε πιο δημιουργικά πρότζεκτς?
Για την ακρίβεια, δούλευα για το BBC, για 18 σχεδόν χρόνια. Και φάνηκα απίστευτα τυχερή, που μπόρεσα να δημιουργώ για τόσο υπέροχους πελάτες και προγράμματα. Η δουλειά μου εκεί δεν ήταν μονότονη δημιουργούσα και για νεαρά και για πιο ώριμα ακροατήρια, όπως για παράδειγμα ένα πρόγραμμα που τιτλοφορείται Newsround. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα με το οποίο κυριολεκτικά μεγάλωσα, το παρακολουθούσα από παιδί και να ‘μια τώρα η σχεδιάστριά τους, να σχεδιάζω για το τμήμα Επιστήμης του BBC, για το τμήμα Οικονομικών προγραμμάτων, για τα εορταστικά σόου και ειδικού περιεχομένου προγράμματα, για προγράμματα διερευνητικής δημοσιογραφίας όπως το Watchdog και το Healthcheck!
Το πιο ωραίο του να δουλεύεις για το BBC είναι το υψηλό ποιοτικό επίπεδο και για μένα προσωπικά, αυτό που αντιπροσωπεύει, ένας Οργανισμός – μια εταιρική ταυτότητα που εμπνέει εμπιστοσύνη σε όλους. Πρόκειται για ένα αξιόπιστο Ραδιοτηλεοπτικό κολοσσό με γόητρο παγκόσμιας εμβέλειας, οπότε σχεδόν τα πάντα είναι προσβάσιμα σε μας που δουλεύαμε εκεί Μου έδωσε και πολλές ευκαιρίες αλλά κι εγώ με τη σειρά μου, δημιούργησα άλλες τόσες. Φάνηκα απίστευτα τυχερή αφού δούλεψα με μεγάλα ταλέντα και αξιοσέβαστους ανθρώπους που αγαπούν και γνοιάζονται αυτό που κάνουν. Η δουλειά του ελεύθερου επαγγελματία είναι ένας παντελώς διαφορετικός κόσμος. Πρέπει να δουλέψεις ακόμα πιο σκληρά για να κερδίσεις την εμπιστοσύνη και να διατηρήσεις την υφιστάμενους πελάτες. Η αναγνώριση και η καλή φήμη και είναι ύψιστης σημασίας. Λατρεύω αυτόν τον εργασιακό κατακερματισμό και την ισορροπία που μου παρέχει, επί του παρόντος τουλάχιστον.
Αυτή την περίοδο με τι ασχολείστε επαγγελματικά;
Ο χρόνος μου αναλώνεται με αναθέσεις, δουλεύοντας πάνω σε δικά μου έργα, διαφημίσεις και με συναντήσεις υφιστάμενων και υποψήφιων πελατών. Η δικτύωση είναι επίσης ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα. Στο BBC εργάζομαι στο σχεδιασμό προγραμμάτων. Πρόσφατα ολοκλήρωσα τη δουλειά μου σ’ ένα επεξηγηματικό βίντεο για τις πλαστικές σακούλες, μια γέφυρα (sting) και ένα διαφημιστικό του προγράμματος για την Εξαμηνιαία Οικονομική Πρόβλεψη του Υπ. Οικ. που θα μεταδοθεί το Νοέμβριο. Το να βελτιώσω τις δεξιότητές και τις γνώσεις μου στο 4D είναι τρομερά σημαντικό για μένα κι ελπίζω πως στο μέλλον θα δημιουργήσω μια μικρού μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων με τρισδιάστατα γραφικά σε 3D.
Έχετε εργαστεί για πελάτες με μεγάλο προϋπολογισμό αλλά και για πελάτες με πολύ μικρότερο; Φαντάζομαι ότι δεν είναι πάντα εύκολο να δουλεύεις έχοντας υπόψη σου ότι ο προϋπολογισμός είναι περιορισμένος; Πώς ανταπεξέρχεστε σε ένα τέτοιο περιορισμό χωρίς να χάνεται η ποιότητα και το τελικό αποτέλεσμα;
Η κάθε μου δουλειά διαφέρει από τις υπόλοιπες, κι αυτό είναι ωραίο. Δεν είναι μόνο που δημιουργεί μια άγουσα δυναμική, που είναι κάτι σημαντικό για κάθε δημιουργικό άτομο αλλά σου επιτρέπει κιόλας να εξελίσσεσαι.
Όπως η κάθε μου δουλειά είναι διαφορετική από την προηγούμενη, το ίδιο ποικίλουν κι οι πελάτες μου. Κάποια έργα έχουν μεγαλύτερο προϋπολογισμό και χρονοδιάγραμμα από κάποια άλλα. Είναι η φύση της δουλειάς τέτοια. Πρέπει να έχεις τη δυνατότητα να προσαρμόζεσαι και να κάνεις τις αναγκαίες αλλαγές, ακόμα κι αν δεν σε βρίσκουν πάντοτε σύμφωνη. Αν κάποιος πελάτης με προσεγγίσει, εφόσον είμαι ελεύθερος επαγγελματίας πρέπει να του προσφέρω μια ρεαλιστική πρόταση που να συνάδει με τον προϋπολογισμό του. Τα πάντα είναι ένα πάρε-δώσε. Αν ένας προϋπολογισμός δεν είναι ρεαλιστικός, (δηλ. δεν μπορεί να καλύψει αυτά που ζητά ο πελάτης) και δεν μπορεί να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση που να ικανοποιεί και τους δυο μας, τότε το ζήτημα τελειώνει εκεί και δεν αναλαμβάνω την εκτέλεση της ιδέας. Πρέπει να συνυπολογίσω, όχι μόνο την πείρα μου αλλά και την πραγματογνωμοσύνη μου. Αν τιμολογήσεις τον εαυτό σου πολύ πιο φτηνά απ’ όσο αξίζεις, υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος να θεωρηθείς «φτηνιάρικος», άρα και η δουλειά σου χαμηλής ποιότητας. Είναι δύσκολο να μπορέσεις να βρεις τις σωστές ισορροπίες.
Ποιες είναι οι πιο μεγάλες προκλήσεις του επαγγέλματος;
Για μένα, πιστεύω, πως χωρίς αμφιβολία το μεγαλύτερό μου επίτευγμα ήταν η αναγνώριση που έλαβα με το βραβείο PromaxBDA, τόσο με την υποψηφιότητά μου όσο και με την ίδια τη βράβευσή μου, εκ μέρους του BBC. Αλλά και, η ευκαιρία που είχα πρόσφατα με κάποια από τα αγαπημένα μου έργα όπως η Χάρτινη Πολιτεία-Paper Town, τα αιωρούμενα σωματίδια 2.5 μικρογραμμαρίων-PM2.5, και πρόσφατα, η δουλειά που έκανα για ένα ντοκιμαντέρ της EgyptAir. Ήταν ένα συγκλονιστικό έργο και με συγκίνησε έντονα. Το να ζωντανεύεις τα δεδομένα του μαύρου κουτιού ενός αεροσκάφους και να ζεις το τραγικό γεγονός να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια σου ήταν πράγματι πολύ δύσκολο αλλά και ένα εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα.
Ένας άνθρωπος με 19 χρόνια στον χώρο του animation και motion design τι θα συμβούλευε τα νέα παιδιά που θέλουν ν’ ασχοληθούν με τον χώρο αυτό; Μήπως εσείς που είσαστε ένας καταξιωμένος άνθρωπος του χώρου έχετε την… μαγική συνταγή;
Νομίζω πως αν θα μπορούσα να δώσω κάποια συμβουλή στους νέους σχεδιαστές, αυτή θα ήταν να χρησιμοποιήσουν το χρόνο των σπουδών τους για να επικεντρωθούν στην ενίσχυση των εννοιολογικών τους δεξιοτήτων. Κανείς δεν μπορεί να σε διδάξει πώς να κατεβάσεις μιαν καταπληκτική ιδέα αλλά μπορείς να διδαχθείς πώς να χρησιμοποιείς λογισμικό. Εγώ, πάντως, αυτό έκανα τον πρώτο καιρό της εκπαίδευσής μου και αισθάνομαι πως μου παρείχε ένα στέρεο έδαφος για να οικοδομήσω τις ιδέες περαιτέρω. Η Τέχνη και το Σχέδιο βρίσκονται ολόγυρά μας. Ας μην φοράμε παρωπίδες, ας είμαστε ανοιχτοί να δεχθούμε τα πάντα. Κάθε μορφή τέχνης είναι εξίσου σημαντική, όχι μόνο το σύγχρονο σχέδιο. Τα πάντα αλληλεπιδρούν και αποτελούν πηγή έμπνευσης.
… η ώρα πέρασε τόσο γρήγορα μιλώντας με τη Σοφία Κυριάκου και φεύγοντας ένιωσα ότι αποκόμισα πάρα πολλά από αυτή τη συζήτηση. Η Σοφία Κυριάκου θα βρίσκεται στην Κύπρο τη Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2015 στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου για να δώσει μια διάλεξη με θέμα: Motion Design: from concept to screen στις 19:30, στα πλαίσια του Art Lecture Series που διοργανώνεται από το Cultural Studies and Contemporary Arts Lab.
