Τον γνωρίσαμε μέσα από την σειρά κινουμένων σχεδίων «Ένα Γράμμα Μια Ιστορία». Πρόσφατα έχει βραβευτεί για την ταινία του “The Rains of Castamere” στα Awardeo με το βραβείο “Video of the Week”. Και μιλάμε βέβαια για τον Αρίσταρχο Παπαδανιήλ, ταλαντούχο γραφίστα και δημιουργό κινουμένων σχεδίων.
Εκτός από animator είσαστε και γραφίστας. Τι είναι αυτό που σας γοήτευσε ώστε να ασχοληθείτε περισσότερο με την κινούμενη εικόνα;
Από μικρός είχα έφεση στα καλλιτεχνικά και ιδιαίτερα στο να σχεδιάζω σκίτσα-χαρακτήρες και να δημιουργώ κόμικς. Φυσικά, λάτρευα και τα κινούμενα σχέδια, χωρίς να έχω τότε τη γνώση του πώς να τα δημιουργώ. Αργότερα, στο πλαίσιο του επαγγελματικού προσανατολισμού, στράφηκα στη Γραφιστική ως έναν ωφέλιμο κλάδο εφαρμογής της τέχνης του σχεδιασμού και της οπτικής επικοινωνίας, έχοντας πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μου ότι δουλεύοντας επίσημα ως γραφίστας θα αξιοποιούσα μέρος του ελεύθερου χρόνου μου στη δημιουργία κόμικς. Στην πορεία όμως, αποκτώντας μια πρώτη γνώση για το πως δημιουργείται η κίνηση των σκίτσων, αφέθηκα στη γοητεία των κινουμένων σχεδίων. Στοιχεία που με γοητεύουν στο animation, την 8η Τέχνη, είναι το γεγονός ότι βλέπεις τις δημιουργίες σου να αποκτούν «ζωή», να αφηγούνται οπτικά ιστορίες, να «παντρεύονται» με άλλες τέχνες όπως π.χ. τη μουσική και τον συγγενή κινηματογράφο και επιπλέον, το ότι στην Ελλάδα (και την Κύπρο) ήταν -και είναι- λίγοι οι καλλιτέχνες που ασχολούνται με αυτή την τόσο ξεχωριστή τέχνη.
Σελίδα από το κόμικ του Αρίσταρχου Παπαδανιήλ «Στην αγκαλιά μου θα σε κρύψω» σε ποιήματα της ηθοποιού Κατερίνας Τσάβαλου
Μπορεί η Γραφιστική να συνδυαστεί με την κινούμενη εικόνα και σε ποιο βαθμό σας έχει βοηθήσει η κλασική σπουδή σας στην γραφιστική;
Η Γραφιστική ως γνώση, αλλά και εμπειρία, περιλαμβάνει θεμελιώδεις κανόνες οπτικής επικοινωνίας που είναι απαραίτητοι και στη δημιουργία κινούμενης εικόνας· κινούμενης οπτικής επικοινωνίας. Μάλιστα, οι εξελίξεις στα ψηφιακά μέσα επικοινωνίας οδηγούν τον ίδιο τον κορμό της Γραφιστικής σε ανάπτυξη κλάδων όπως ο Διαδικτυακός Σχεδιασμός (Web Design) καθώς και τα Κινούμενα Γραφικά (Motion Graphics) που είναι θα λέγαμε, τα ιδανικότερα παραδείγματα συνδυασμού Γραφιστικής και Κινούμενης Εικόνας. Στην περίπτωσή μου για παράδειγμα, το γεγονός ότι μέρος του εκπαιδευτικού μου υπόβαθρου αποτελούν οι σπουδές στον κλάδο της Γραφιστικής -όπου εφόδιά μας είναι τα γράμματα και οι εικόνες- αποδείχθηκε καταλυτικής σημασίας στις αποφάσεις καλλιτεχνικού και δημιουργικού σχεδιασμού που αφορούσαν στη σκηνοθεσία-animation της σειράς κινουμένων σχεδίων «Ένα Γράμμα Μια Ιστορία»· μιας σειράς που έχει ως βασικό της στόχο την εκμάθηση του ελληνικού αλφάβητου.
[https://www.youtube.com/
Kαρέ από τη μικρού μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων «Το Άλλο».
Μέσα από την καλλιτεχνική και επαγγελματική σας πορεία υπάρχουν σημαντικοί «σταθμοί» που επαγγελματικά θα έλεγα σας ανέδειξαν περισσότερο, όπως η συνεργασία σας με το συνθέτη Θάνο Μικρούτσικο αλλά και η δημιουργία σειράς κινούμενων σχεδίων για την Εκπαιδευτική Τηλεόραση, «Ένα Γράμμα Μια Ιστορία». Θέλετε να μας μιλήσετε λίγο για αυτές σας τις επιτυχίες;
Σε ό,τι αφορά στο animation, το 2001 είναι η εναρκτήρια χρονιά «σταθμός» για εμένα, αφού δημιούργησα την πρώτη μου μικρού μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων με τίτλο «Το Άλλο». Στους τίτλους αρχής και τέλους της ταινίας είχα χρησιμοποιήσει μουσικό απόσπασμα από το τραγούδι «Kuro Siwo» σε μουσική Θάνου Μικρούτσικου και η πρώτη μου σκέψη -μιας και θαυμάζω το καλλιτεχνικό έργο του συνθέτη- ήταν να τον αναζητήσω σε συναυλία του, προκειμένου να ζητήσω την άδειά του για να στείλω το ταινιάκι σε φεστιβάλ, κάτι που δέχθηκε με χαρά.
Λίγα χρόνια αργότερα, και μετά από μια πορεία στο χώρο της γραφιστικής, της εικονογράφησης και του animation μέσω και του δημιουργικού μας γραφείου Syllipsis -που φέτος κλείνει αισίως δέκα χρόνια λειτουργίας- η τύχη και κάποιες συγκυρίες με έφεραν κοντά στο μεγαλόπνοο όραμα της σημαντικής συγγραφέως-εκπαιδευτικού τεχνολόγου Σοφίας Μαντουβάλου, για μια σειρά κινουμένων σχεδίων μέσα από την οποία οι μαθητές του νηπιαγωγείου και της πρώτης Δημοτικού θα μαθαίνουν με τρόπο δημιουργικό την ελληνική αλφάβητο και γλώσσα. Με αυτό το έργο «βούτηξα στα βαθιά», έχοντας επίγνωση της ιστορικής ευθύνης μιας και πρόκειται για την πρώτη ελληνική εκπαιδευτική σειρά κινουμένων σχεδίων και μάλιστα, σε παραγωγή της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης του Υπουργείου Παιδείας. Η σειρά προβαλλόταν από την ΕΡΤ, καθώς και από την ERT World με αγγλικούς υπότιτλους για την ομογένεια αλλά και όσους ξένους ενδιαφέρονται να μάθουν ελληνικά, ενώ χρόνο με το χρόνο χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο από τους εκπαιδευτικούς στην τάξη μέσω της προβολής της από το διαδίκτυο. Είμαι πραγματικά περήφανος, διότι με αυτό το έργο καταφέραμε να δημιουργήσουμε κάτι μοναδικό που συνδυάζει την καλλιτεχνική αξία με την εκπαιδευτική δράση, το οποίο αγκαλιάστηκε με θέρμη από το κοινό -δάσκαλοι, γονείς, παιδιά- και αποτελεί πλέον «κτήμα» και σημείο αναφοράς στο χώρο. Αξίζει μάλιστα να αναφέρω ότι για πολλά παιδιά στην Ελλάδα αυτό το έργο αποτελεί την πρώτη τους επαφή με τα κινούμενα σχέδια.
[https://www.youtube.com/watch?
Πρόσφατα έχετε βραβευτεί για την ταινία σας “The Rains of Castamere” στα Awardeo με το βραβείο “Video of the Week”. Τι είναι αυτός ο θεσμός;
To Awardeo είναι μια διαδικτυακή πλατφόρμα, στην οποία κινηματογραφιστές από όλο τον κόσμο καταθέτουν έργα τους που έχουν προηγουμένως ανεβάσει στο Vimeo και τα οποία κατόπιν επιλογής τίθενται σε ψηφοφορία από το κοινό, ώστε να προκύψει κάθε φορά το «Βίντεο της Εβδομάδας». Κριτήριο επιλογής των υποψήφιων ταινιών που αναρτώνται στο Awardeo αποτελεί η πρωτοτυπία και η καλλιτεχνική αρτιότητα. Η βράβευση της ταινίας “The Rains of Castamere” ως “Video of the Week” αποτέλεσε μια διάκριση με διεθνή χαρακτήρα και μια εξαιρετική αφορμή για επικοινωνία της στα social media αλλά και σε μέσα μαζικής ενημέρωσης, όπως π.χ. το αμερικανικό “Animation Magazine”, το αγγλικό “Digital Arts”, το site “Winteriscoming.net” που καλύπτει αποκλειστικά ειδησεογραφία που αφορά στη σειρά “Game of Thrones” κ.ά.
Από που έχετε εμπνευστεί για να δημιουργήσετε την ταινία αυτή και ποιο ήταν το μήνυμα που θέλατε να δώσετε;
Πηγή έμπνευσης για τη μικρού μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων “The Rains of Castamere | An Animated Choreography of Departures” αποτέλεσε η σειρά “Game of Thrones” και το ομώνυμο του τίτλου της ταινίας τραγούδι της σε μουσική του συνθέτη Ramin Djawadi και του συγγραφέα George R. R. Martin, στο λογοτεχνικό έργο του οποίου βασίζεται το “GoT”. To τραγούδι “The Rains of Castamere” υπήρξε η πρώτη ύλη με βάση την οποία εκφράστηκα δημιουργικά τόσο ως προς την οπτική όσο και τη μουσική ερμηνεία και απόδοση. Καλλιτεχνικά πιστεύω ότι ένα ενδιαφέρον στοιχείο αυτής της ταινίας είναι το πώς με τη χρήση συμβόλων διεθνούς αναγνώρισης, μπορείς να αναδημιουργήσεις κάτι βαθιά προσωπικό. Άλλωστε κάθε έργο ολοκληρώνεται επί της ουσίας όταν βρίσκεται σε διάλογο ή ακόμη καλύτερα, σε διάδραση με τον τελικό αποδέκτη του. Η «δραματική χορογραφία αναχωρήσεων» που δημιούργησα, βηματίζει πάνω στο μάταιο της τυφλά αλαζονικής εξουσίας.
[vimeo https://vimeo.com/130012001 w=800]
Κλείνοντας θεωρείτε ότι το Animation στην Ελλάδα και Κύπρο μπορεί να συναγωνιστεί τα ψηλά επίπεδα άλλων χωρών και ποια είναι τα επόμενα σας επαγγελματικά σας σχεδία;
Φέτος συμπληρώνονται 70 χρόνια δημιουργίας ελληνικών κινουμένων σχεδίων. Η πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων Έλληνα δημιουργού δημιουργήθηκε το 1945 και είναι η μικρού μήκους «Ο Ντούτσε αφηγείται» του πρωτοπόρου σκιτσογράφου και animator Σταμάτη Πολενάκη. Την τελευταία 20ετία, και ιδιαίτερα την τελευταία 10ετία, έχουν γίνει μικρά και μεγάλα δημιουργικά θαύματα στο χώρο του ελληνικού animation. Αυτό οφείλεται εν πολλοίς στην εξέλιξη την τεχνολογίας και τις δυνατότητες που αυτή παρέχει, χωρίς φυσικά αυτό να αναιρεί το γεγονός ότι η τέχνη του animation είναι μια απαιτητική τέχνη. Εξακολουθεί να απαιτεί πάρα πολύ προσωπικό χρόνο από τον δημιουργό καθώς επίσης, το συνδυασμό των ταλέντων του σε συνάρτηση με τις γνώσεις τεχνολογίας, οι οποίες του δίνουν πλέον την άνεση να μπορεί να κινηθεί αυτόνομα. Η δυνατότητα δημιουργικής αυτονομίας που η τεχνολογική εξέλιξη έχει επιφέρει στο χώρο του animation είναι μια εξαιρετική παροχή, ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος που δεν έχουν ακόμη αναπτύξει βιομηχανία στο χώρο του animation. Για την ιστορία του ελληνικού και κυπριακού animation προτείνω σε όποιον ενδιαφέρεται να επισκεφτεί το site greekanimation.com, το οποίο εμπνεύστηκε και υλοποίησε με πολύ μεράκι ο σκηνοθέτης/animator και ερευνητής Άγγελος Ρούβας.
Όσον αφορά στα επόμενα επαγγελματικά σχέδιά μου, μεταξύ άλλων, βασική μου προτεραιότητα είναι η εύρεση τρόπου ολοκλήρωσης του διαδραστικού περιβάλλοντος μάθησης «Ένα Γράμμα Μια Ιστορία» που δημιουργούμε μαζί με τη Σοφία Μαντουβάλου. Ο πιλότος για το γράμμα Α χρησιμοποιείται ήδη με μεγάλη επιτυχία στις σχολικές τάξεις μέσω διαδραστικού πίνακα ή υπολογιστή. Πρόκειται για ένα καινοτόμο έργο στο χώρο της Παιδείας το οποίο έχει ήδη διακριθεί από το Πανεπιστήμιο Αθηνών («σφραγίδα καλής πρακτικής») και από τα διεθνή βραβεία καινοτομίας στη χρήση μέσων στην εκπαίδευση MEDEA Awards (“highly commended”).
φωτογραφία, Αρχοντιά Παπαθανασίου
